Nieuws

In 2016 was 19 procent van de 895 duizend zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) met een hoofdinkomen uit ondernemerschap verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid. In de jaren daarvoor is dit aandeel steeds gedaald. In 2011 betaalde nog ruim 23 procent van de zzp’ers premie voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering (aov). Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

Zelfstandigen met personeel (zmp’ers) verzekeren zich vaker tegen arbeidsongeschiktheid dan zzp’ers: in 2016 was 32,4 procent van de zmp’ers verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, ruim boven het aandeel verzekerde zzp’ers van 19 procent. Verzekerde zzp’ers en zmp’ers droegen een even groot deel van hun bruto-ondernemersinkomen af aan aov-premie (6,7 procent).

 Linksom of rechtsom, de verplichte AOV komt er. Met een omweg werkt minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken toe naar een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Dat stelt Janthony Wielink, directeur en eigenaar opleidingsbedrijf Enkwest Opleiding & Advies, in een artikel op zijn LinkedIn-pagina.

Janthony Wielink: ‘Verplichte AOV komt er via een omweg toch’
Hoewel in het regeerakkoord niets staat over een verplichte AOV, denkt Janthony Wielink dat die er toch komt. De plannen waarmee minister Koolmees van Sociale Zaken schijnzelfstandigheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt wil tegengaan, wijzen hier volgens hem op. De minister is bezig draagvlak te creëren, aldus Wielink.

Geen zelfstandige
Volgens de opleider zijn zelfstandigen in Koolmees’ plannen geen zelfstandige meer. “Ook geen schijnzelfstandige, maar een verplicht verzekerde werknemer. En daarmee komt de verplichte AOV om de hoek: de (schijnzelfstandige) werknemer valt onder de loondoorbetalingsplicht bij ziekte, de ZW en de WIA. En dat ‘voor weinig’; de kosten hiervan zijn immers voor de werkgever”, schrijft hij.

Regeerakkoord
Wielink wijst op twee passages in het regeerakkoord die de verschillende groepen zzp’ers definiëren. Bij een laag tarief (€ 15-18 per uur) in combinatie met een langere duur van de overeenkomst (meer dan 3 maanden), zal altijd sprake zijn van een arbeidsovereenkomst. En bij een hoog tarief (boven € 75) en een korte duur (minder dan een jaar) wordt een opt out ingevoerd voor de loonbelasting en werknemersverzekeringen.

Met deze afbakening blijft een grote tussengroep over, schrijft Wielink. Die krijgt een webmodule voorgeschoteld waaruit zou moeten blijken of er sprake is van een dienstbetrekking. “Ook hierdoor zullen er meer (dan gehoopt/gewenst?) zelfstandigen als schijnzelfstandige en dus als verplicht verzekerde werknemer gezien worden.”

 Dag in dag uit worden zzp'ers lastiggevallen door politiekers en vakbonders die vinden dat zij zich beter moeten verzekeren. Ondertussen steken de verzekeraars geen poot voor hen uit. Dat kan anders en dat moet anders.

'Op woensdagochtend 7 maart fietste elektricien Edwin Jonkhout naar een klus in Westenholte. Voorbij de T-splitsing op het fietspad langs de Kamperlijn reed een bromscooter hem aan. Door zijn verwondingen is Jonkhout nog steeds moeilijk ter been. Werken kan hij voorlopig vergeten. Intussen stromen de rekeningen binnen die hij als zzp'er en kostwinner moet betalen. Op de acht dagen ziekenhuis volgden nog eens acht dagen opname vanwege hartritmestoornissen. Door de stress, denkt hij.'

Jonkhout is ten einde raad, vertelde hij deze week in De Stentor. Zijn verzekering vergoedt de gederfde inkomsten namelijk pas volledig als duidelijk is dat niet hij maar de scooterrijder het ongeluk veroorzaakte. Nu staat hij elke ochtend op de plek waar het ongeluk gebeurde. In de berm heeft hij borden gezet waarop hij voorbijgangers vraagt zich bij hem te melden als zij toevallig getuige waren van het gebeurde.

Het mag vast, een arbeidsongeschiktheidsverzekering aanbieden waar in de kleine lettertjes staat dat je pas een uitkering krijgt als onomstotelijk is komen vast te staan dat jou geen enkele blaam treft. Had je maar beter moeten lezen. Maar het voelt niet goed. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering heb je voor als je niet meer kunt werken om in je inkomen te voorzien, niet om terwijl je toch al kopje onder dreigt te gaan ook nog eens te moeten bakkeleien over de schuldvraag.

Het verhaal van de Zwolse zzp'er is er een van de vele. Het Zwartboek AOV dat de belangenorganisatie Zelfstandigen Bouw twee jaar geleden uitbracht, staat er vol mee. De laatste tijd gaan steeds meer stemmen op om zzp’ers te verplichten zich te verzekeren, zei voorzitter Charles Verhoef van Zelfstandigen Bouw destijds bij de presentatie van het zwartboek. Maar veel zzp’ers kunnen zich niet eens verzekeren. Ze worden botweg geweigerd. Het debat moet niet gaan over verzekeringsplicht maar over het recht je te verzekeren. Voor een nette prijs, met een goeie dekking, zonder kleine lettertjes, en zonder gechicaneer achteraf.

Het Zwartboek AOV werd aangeboden aan de Tweede Kamer, er werden vragen over gesteld aan de toenmalige minister van Sociale Zaken, die beloofde de verzekeraars erop aan te spreken, daar werd nooit meer iets van vernomen. Toen kwam de formatie. Het nieuwe kabinet beloofde de verzekeraars er weer op aan te spreken en ook daar werd tot op heden niets meer van vernomen.