- Arnoud Wennekus
Broodfondsen ouderwets en uit de gratie?
Eerste Broodfondsen net voor de financiële crises van 2008
Ik kan me nog heel goed herinneren toen het ouderwetse, en inmiddels door sommige anno 2021 óók weer verguisde, (Utrègse) Broodfonds werd opgericht. Dat wil zeggen, het was toen al een tijdje aan de gang, naar men zei. Januari 2006 was meen ik de eerste groep waarin dit idee werd toegepast.
En de resultaten …waren hemels.
Een grote enthousiaste groep van, letterlijk en figuurlijk, tegen de vijftig, ondernemende en zelfstandige mensen, die elkaar helpen met van alles.
Met het plakken van een fietsbandje, tot het zaaien en oogsten van de groenten en kruiden uit de gezamenlijke biologische moestuin, het bakken van viergranenkoekjes en het maken en drinken van brandnetelthee en linzensoep. Gelukzalig begroeten zij elkaar en om de haverklap vallen ze elkaar in de armen.
Na de oprichtingsvergadering in het oude schoolgebouwtje stonden ze met zijn allen gelukzalig, van oor tot oor, glimlachend op de foto.
Alle duimpjes omhoog voor de fotograaf die “zeg eens seeeeeex" riep.
Het kan zijn dat deze veelal lokaal actieve ondernemers elkaar natuurlijk al wat langer kende. Maar alles was er als de hemel op aarde.
Warme contacten en gezamenlijke idealen voor een betere wereld, waarin iedereen gelijk behandeld wordt en loyaal aan de gemeenschap is. Waar we elkaar helpen in goede en slechte tijden, in voor- en tegenspoed. Wij als groep kleine zzp-ers verslaan zo de verzekeraars én overheid en helpen elkaar met- en naar een betere wereld. Samen sterk. Mooi toch?
Die dure en vervelende verzekeraars op een zijspoor...
Onze dure verzekeringscentjes, de maandelijkse AOV-premies verdwijnen niet langer in de zakken van verzekeraars, hun aandeelhouders en de graaiende CEO’s, de grote verzekeringsgebouwen. Nog gaan ze naar de kaptalen kostende Tesla’s. Ze staan geparkeerd en tentoongesteld achter de grote slagboom, op het parkeerterrein juist voor de hoofdingang van menig verzekeringskolos, waar ze opzichtig laden.
En als er binnen het Broodfonds geld overbleef van alle ziektepremies/bijdrages, doordat er minder uitgekeerd werd dan begroot voor ziekte...
...Dan blijft de winst op ieder zijn bankrekening staan
Mooi toch? Zij waren echt een club. Gezellig gezamenlijk biologische koekjes bakken, brandnetels plukken om thee te zetten en soep te koken.
Zij maakten puzzeltochten en gezamenlijke wandelingen en organiseerden workshops en trainingen. Ze werkten samen en hielpen elkaar bij ziekte. Om elkaar te ondersteunen, en elkaars lasten te dragen, zoals DELA dat ooit bedacht. Ook komen ze minimaal een paar keer per jaar (verplicht) bijeen om te vergaderen om activiteiten en spelletjes te doen, om elkaar, ook verplicht, beter te leren kennen.
Maar ook om gezamenlijk wat te eten en te drinken. En te kletsen. Veel te kletsen. Heel veel te kletsen. Had ik al gezegd dat ikzelf niet zo'n groepsmens ben en slecht ben in Smalltalk, in nietszeggend geneuzel, sociaal zijn en kletsen om het kletsen, dus praten over niets? Soms was er een gedreven energieke ondernemer bij, met inspirerende ideeën en doelen. Die vol gas ging. En was het zelfs leuk en nuttig vond ik. Heel soms, maar dat ligt natuurlijk ook aan mij.
Het merendeel deed het ondernemen er maar een beetje bij. Veel Parttimers en Freelancers. Wat mij opviel was dat wat eerst een bont gezelschap leek, in dat oude schoolgebouwtje met die schoolbankjes en plastic stoeltjes, maar dat het wel degelijk een clubje van merendeel "ouderen" waren. Ook relatief veel oudere dames. Zeker, twee-derde was dik 55+! Sommige waren zelfs al een eind op weg naar de AOW.
Zou Henk Krol hier een partijbijeenkomst georganiseerd hebben, of Jan Slagter's MAX?
Er waren relatief veel ondernemers bij, die het ondernemerschap heel leuk vonden en enthousiast waren. En vooral veel tijd hadden, was mijn indruk. Het “erbij” deden. Ook hoorde ik steeds weer na-papegaaiverhalen dat verzekeraars veel te duur waren, hen niet wilde verzekeren, of alleen met premieverhogingen en uitsluitingen.
En dat ze niet of nauwelijks -volledig onterecht- uitkeerden. En dat dat natuurlijk schandalig was, waarvan akte.
En op je zestigste”, zei de bouwvakker, "gooien ze je er gewoon uit"
Ook al heb je 30 jaar premie betaald en ben je nooit ziek geweest!".
Veel te duur. Keren niet uit. Deze papegaaitalk kende ik al langer. Sterker nog, het duurde sinds 2006 toen wij startten met AOV-zzp.nl eerst nog wel even voordat ik zelf in de praktijk zeker wist dat dit echt 100% onzin is. Zo hardnekkig is het kennelijk in het Collectieve geheugen gegrift.
Tja, er uitgegooid… Ik herkende deze taal van een nogal ongenanceerde en ook ook ongekwalificeerde belanghebber bij een alternatief product, die vaak met de botte bijl en straffe vakbondstaal de pers zocht. De afspraak was van begin af aan, dat de polis einddatum op 60-jarige leeftijd zou zijn. Dat stond ook op het polisblad. De premie zou ophouden op 60 jaar, maar ook de uitkering bij ziekte.
De polis geeft de gemaakte afspraken onderling weer. Pas als je wederzijds akkoord bent, komt er een polis. Dus de verzekering eindigt eigenlijk keurig volgens afspraak. Omdat ze daar zelf ooit voor gekozen hebben, en/of omdat ook voordeliger was. Maar nu we allemaal langer mogen blijven werken, komt het niet meer uit. Klopt het niet meer.
Ik snap het ook wel hoor. Die polis loopt misschien wel al tientallen jaren. En niemand die er op tijd aan dacht, ook de ondernemer zelf niet, dat er wellicht een aanpassing nodig was. Of wel aan gedacht maar niet gedaan.
- Omdat het veel te duur zou worden die verlenging van eindleeftijd dekking van 60 naar 67 jaar. Of omdat het simpelweg niet kon, omdat sommige fysiek zware beroepen nu eenmaal niet verzekerbaar zijn na 60- of 65 jaar.
- Omdat het risico vaak veel te groot is, omdat 35% van de Stukadoors de AOW-leeftijd überhaupt niet haalt, bijvoorbeeld. Dat zou omgerekend anders bizar hoge premies opleveren van wel meer dan duizenden euro's per maand.
En wie kan en wil dat betalen, niemand toch?
Maar dat vergeet je dan even, en als diverse malen gesproken wordt over een "Zwartboek" en "dat de verzekeraars je eruit gooien", dan denk je: Oh, dat gevoel klopt dus. Ik begrijp het. Feitelijk is het echter onjuist, en is het natuurlijk wel degelijk ook de verantwoording van de ondernemer om zijn polis passend te houden en/of eens per jaar of drie jaar goed te controleren.
Wat er daarna gebeurde in het Broodfonds
Vooralsnog ging alles prima. Na aanmelding maakten we alle 50 eerst een fors deelname bedrag ineens naar de Broodfondsmakers over (500 euro destijds meen ik?), en we waren begonnen, na twee kennismakingssessie en een oprichtingsvergadering en heel veel papierwerk en het openen van een verplichte rekening bij de verplichte Triodos bank.
Ook moesten we nog meer papierwerk gaan regelen: inkomens bewijzen aanleveren en een deelnamebedrag en inleg kiezen. En...we zijn begonnen! Niemand ziek, alles prima in orde dus! Wij waren lekker verzekerd en we waren het spaarsaldo van ons Broodfonds aan het opbouwen.
Ofwel wij legden onze maandelijkse bijdrage in, en na aftrek van de afdracht aan de Broodfonds makers (eenmalig en ook maandelijks) en waren we actief een positieve buffer aan het opbouwen voor slechtere tijden.
Kwetsbaarheid ouderwets Broodfonds bij de start het grootst
Bij aanvang is het Broodfonds financieel het kwetsbaarst: Als er bij aanvang een of meerdere (langdurige) zieken zouden zijn, dan zou het Broodfonds al snel financieel in de problemen kunnen komen. Of eigenlijk niet van de grond kunnen komen.
Dat zou betekenen dat we of individueel meer zouden moeten inleggen en/of of hulp zouden moeten vragen aan andere Broodfondsen. En /of dat de ziekte-uitkering (tijdelijk) verlaagd zou worden. En als het heel erg goed zou gaan, zou het omgekeerde kunnen plaatsvinden: We zouden dan zoveel spaarsaldo hebben dat we niet meer maandelijks premie in zouden hoeven te leggen.
En uiteraard denkt iedereen aan het einde van de dag liever aan zijn volle spaarrekening dan aan een opgebouwde collectieve schuld. Maar dat zou niet gebeuren, zou echt heel erg onwaarschijnlijk zijn, vertelde de Broodfonds thuis-spreker.
Ons Broodfonds : Na verloop van tijd, wat gebeurde er o.a.:
-Een aantal andere collega Broodfondsen die eerdere waren opgericht gingen minder goed:
direct al meerdere en langdurige zieken. Wij dienden middelen uit onze schaars gevulde buffers aan hen af te dragen. Via de verplichte extra verzekering via de Alliantie, werden wij geacht al bij te dragen, terwijl wij zelf nog maar net begonnen waren en dus ook financieel nogal kwetsbaar waren.
Dus een aanslag op onze buffer/spaarsaldi en onze zekerheid.
Wij vroegen ons hardop af, wat is daar bij dat Broodfonds aan de hand (zes zieken in een maand erbij, serieus?
-Een dame meldde zich ziek, en kreeg dus (voor langere tijd) een uitkering. Als medische oorzaak gaf zij aan: oorontsteking. Hier begon het onderlinge geroddel en rumoer al, een simpele oorontsteking en na twee maanden nog steeds ziek? Serieus? Meen je dat nu echt? Kan toch niet?
-Daaropvolgend een lid die zich ziekmeldde, en tijdens haar ziekte, verscheen in de plaatselijke krant een uitgebreid artikel over haar bedrijf en haar werkzaamheden. Echter dat ging om andere beroepswerkzaamheden dan zij eerder schriftelijk had verklaard op haar aanmelding.
Ook viel er te lezen dat de dame in kwestie onlangs aan een nieuwe opleiding was begonnen. Gesteund door haar Broodfonds, waar ze, gaf ze aan heel enthousiast over was. Je begrijpt dat dat wat rumoer gaf op e-mail , en de jaarlijkse verplichte vergadering. Vooral omdat ze er zelf nog niet bij was, want ze was nog ziek! Haar opleiding gesponsored van onze centen, jaja!
Ook werd er weer eens zuchtend gevraagd wie er de volgende vergadering, een locatie en activiteit wilde organiseren.
Liefst met wandeling en het uitnodigen van gastsprekers. De animo en energie nam steeds meer af. Niemand zin in weer een verplichte vergadering? Eerlijk? Nee, ook ik niet. Hekel aan verplichte en langdurige nutteloze babbelvergaderingen. Sfeer? De sfeer nam af en verschillende meningen zoemden door het stoffige schoollokaaltje, met de slechte koffie.
Kritische vragen verboden in de Broodfondskerk vergadering
Een kritische vraag van mij over hoeveel mensen er nu echt ziek waren bij alle Broodfondsen gezamenlijk. En hoelang? Voor welk deel? 100% 50%? Werd totaal niet gewaardeerd.
Hoe kon ik het in mijn hoofd halen daar na te vragen? Er kwamen ook geen antwoorden op, want geheim. Alleen je eigen club kon iets over gemeld worden. Er werd overigens door een aantal leden wel gesteld, dat het rumoer ongepast was: Dit was een doodnormale vraag, en waarom zouden we deze niet mogen stellen? Onder het mom, liever feiten dan hosanna-verhalen, stelde ik een andere volgende vraag:
Waarom hoor en lees ik alleen maar jubelverhalen van de Broodfondsmakers, maar ook van de vele leden van de verschillende Broodfondsen?
Ik besefte me wel dat ik als AOV-verzekerings Specialist een ongelooflijk focus op deze zaken heb, en daar veel meer dan anderen klaarblijkelijk, dagelijks en ook al jaren mee bezig ben.
Ook als het niet goed gaat, mag daar over gecommuniceerd worden toch? Dan kunnen we daar over hebben en gezamenlijk wellicht over brainstormen en verbeteringen doorvoeren. Andere zwegen opzichtig en wijselijk. Er was duidelijk een scheuring ontstaan in het prachtige plaatje.
Ouderwetse Broodfonds voldoet helemaal niet meer met de Verplichte BIJSTANDS AOV
Het grootste probleem is, dat alle Broodfondsleden die niet naast een lopende AOV verzekering (al dan niet met een wachttijd van 24 maanden) een dekking hebben die tot de AOW leeftijd duurt, zometeen er toch aan zouden moeten geloven.
Of je wordt verplichte de Verplichte AOV BijstandsAOV af te sluiten in de toekomst. Of je hebt een betere en voordeligere AOV verzekering afgesloten van minimaal € 20000,-met een dekking tot AOW leeftijd.Want de Verplichte AOV zal slechts een dekking geven van 20000 euro BRUTO.
Daar kan een succesvolle Zelfstandig Professional niet om lachen: Daar kunne ze nog niet eens de hypotheek van betalen. Dus regel het beter passend, kwalitatief beter en voordeliger!
Reactie toevoegen
