Nieuws

 De AFM verwacht dat mensen die nu op execution only basis een financieel product afsluiten, dat in de toekomst vaker zullen doen met robo-advies. Op het congres van de Federatie Financieel Planners (FFP) sprak AFM-projectleider Innovatie in Retaildienstverlening René Geerling over de visie van de AFM op geautomatiseerd financieel advies. Volgens Geerling is er nu nog weinig beschikbaar tussen execution only (eo) en volledig fysiek advies. Als robo-advies zich verder ontwikkelt en er komen hybride tussenvormen, zal dat volgens hem klanten trekken die nu voor eo kiezen.

AFM: ‘Execution only-klant schuift op naar robo-advies’
Geerling ziet dat robo-advies een aantal kansen biedt. De toegankelijkheid van advies neemt volgens hem toe vanwege de lagere kosten, de bereikbaarheid buiten kantooruren, en de begrijpelijkheid van het advies. “Consumenten vinden robo-advies een goede leerschool”, zegt Geerling “Je kunt een filmpje dat je niet begrepen hebt, makkelijk twee of drie keer afspelen. Bij fysiek advies moet je toch een drempel over om een vraag twee keer te stellen als je het antwoord de eerste keer niet begrepen hebt.”

Kwaliteitsborgingen vooraf
Op het gebied van kwaliteit ziet de AFM ook kansen. “Geautomatiseerd advies is consistent. Robo-advies heeft nooit een slechte dag”, zegt Geerling. De kracht van robo-advies vindt hij ook meteen het gevaar. “Partijen zullen niet de intentie hebben om klanten bewust de verkeerde kant op te wijzen. Maar je kunt met robo-advies in korte tijd heel veel adviezen geven. Een klein foutje kan er al voor zorgen dat al die klanten een verkeerd advies krijgen. Kwaliteitsborgingen vooraf zijn dus heel belangrijk.”

Volgens Geerling neemt de AFM daarom geen afwachtende rol aan met nieuwe initiatieven op het gebied van robo-advies. “We verwachten dat het gaat groeien. Dus hoe ga je als AFM om met innovatie? We proberen de balans te zoeken. Nieuwe initiatieven willen we graag meteen accomoderen, maar we moeten ook het klantbelang scherp in het oog houden.”

We kunnen niet in het hoofd van de adviseur kijken
Twijfel en tegenstrijdigheden
Uitdagingen voor robo-advies zijn er volgens Geerling ook voldoende. Wat doe je bijvoorbeeld met tegenstrijdige antwoorden? Geerling noemt als voorbeeld een klant die een verzekering wil met een zo uitgebreid mogelijke dekking, maar ook een zo laag mogelijke premie. Of iemand die als prioriteit voor zijn aov aangeeft dat hij in zijn eigen huis wil blijven wonen, maar later in het uitgavenoverzicht toch z’n woonlasten buiten verhouding hoog vindt. “Gedurende het proces kan het inzicht van een klant veranderen.”

Verbond geen voorstander van verplichte AOV
 Verbond geen voorstander van verplichte AOV

Politiek gezien mogen er voorstanders van zijn en vanmorgen deed werkgeversvereniging AWVN ook een duit in het zakje, het Verbond van Verzekeraars is echter geen voorstander van een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen. Volgens het Verbond betekent een verplichting bovendien niet dat de premie goedkoper wordt.

Verbond geen voorstander van verplichte AOV
Vanmorgen kwam werkgeversorganisatie Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN) met haar pleidooi voor een verplichte AOV voor alle werkenden, dus ook voor zzp’ers en andere ondernemers. De organisatie vindt nu dat de sociale zekerheid te scheef is verdeeld, doordat veel zzp’ers niet verzekerd zijn. Alle werkenden betalen aan deze verzekering mee door middel van een premie, die in het brutoloon of tarief van de werkende wordt verwerkt. De uitvoering van de verzekering vindt in het private domein plaats”, aldus de vereniging.

Keuzevrijheid en maatwerk
De verzekeraars zichten echter niet te wachten op een verplichte AOV, zo laat het Verbond weten. Een verzekeringsplicht, zoals vandaag werd bepleit door de werkgeversvereniging AWVN, doet volgens de brancheorganisatie geen recht aan de behoefte onder zelfstandigen aan keuzevrijheid en maatwerk.

Geen verzekeringsbehoefte
Het Verbond zegt met maatschappelijke organisaties in gesprek te zijn over de vraag op welke manier de verzekeringsgraad onder zzp’ers kan worden verhoogd, met behoud van keuzevrijheid. Daarbij kijkt het Verbond naar zowel de toegankelijkheid als de manier waarop zzp’ers hun keuzes bepalen. Het Verbond houdt daarbij oog voor het feit dat een aanzienlijk deel van de zzp’ers geen verzekeringsbehoefte heeft, bijvoorbeeld omdat ze over andere inkomstenbronnen of vermogen beschikken.

 Verzekeraars zijn vrij om zelf een keuringsarts aan te wijzen om het percentage arbeidsongeschiktheid bij hun verzekerden vast te stellen. Ook het hanteren van een bezwaartermijn van 30 dagen is geen oneerlijk beding. Dit blijkt uit prejudicieel oordeel van de Hoge Raad in een conflict tussen Nationale-Nederlanden en een van haar verzekerden.

Hoge Raad: AO-verzekeraar heeft handelingsvrijheid bij medische keuring
In de kwestie heeft de verzekerde sinds 2001 een AO-polis voor zelfstandigen bij NN. De man, die werkt als consultant, meldt zich in 2007 met vermoeidheidsklachten bij zijn verzekeraar. Een psycholoog stelt vast dat hij onder meer lijdt aan een aanpassingsstoornis waarop de man voor 80 tot 100% wordt afgekeurd. In de jaren daarna, tot eind december 2013, krijgt hij een uitkering op basis van telkens wisselende AO-percentages. Vanaf eind 2013 is het AO-percentage volgens NN echter lager dan 25% en heeft de man geen recht meer op een uitkering.

Nieuw arbeidsdeskundig rapport
Amper een half jaar lager meldt de verzekerde zich weer arbeidsongeschikt bij NN. Hij is opnieuw oververmoeid en heeft daar nu een medische verklaring voor: hij lijdt aan sarcoïdose en hemochromatose. Op basis van een nieuw arbeidsdeskundig rapport laat NN hem echter weten dat het AO-percentage nog altijd minder dan 25% bedraagt.

Oneerlijk beding
Daar is consultant het niet mee eens. Hij stapt naar de rechter, niet alleen om af te dwingen dat NN de AO-uitkering hervat, maar ook dat hij met terugwerkende kracht voor de hele eerste AO-periode een uitkering voor 100% omdat hij ook toen al aan sarcoïdose en hemochromatose zou hebben geleden. De rapporten van de arbeidsdeskundige van NN zouden buiten beschouwing moeten blijven omdat ze eenzijdig, zonder overleg met hem, zouden zijn opgesteld en daarom kwalificeren als een oneerlijk beding.

Geen aankopingspunten
De verzekerde wordt in verschillende instanties door de rechtbank in het ongelijk gesteld wat betreft zijn eis voor een volledige uitkering voor de periode tot 31 december 2013, omdat het dossier geen aanknopingspunten biedt voor de conclusie dat hij in die periode volledig arbeidsongeschikt was. Ook stelt de rechter vast dat voor de periode vanaf 2014 nog niet al op basis van de medische behandelinformatie kan worden vastgesteld dat sprake is volledige arbeidsongeschiktheid in de zin van de polis.

Prejudiciële vragen
Vervolgens is het aan de Hoge Raad om te bepalen of de keuringsrapporten van NN buiten beschouwing moeten blijven omdat de consultant er geen inspraak op zou hebben gebeld. In haar antwoorden op de prejudiciële vragen stelt de Hoge Raad allereerst vast dat man daadwerkelijk een beroep kan doen op de richtlijn 93/13/EEG voor oneerlijke bedingen van bedrijven richting consumenten. Weliswaar ging de man de verzekering aan uit hoofde van zijn bedrijf, hij moet volgens de Hoge Raad nog steeds worden aangemerkt als consument.