Nieuws

Werknemers die langdurig ziek zijn, houden recht op een transitievergoeding maar hun werkgever wordt gecompenseerd uit het Algemeen werkloosheidsfonds (Awf). Dit staat in een wetsvoorstel van minister Asscher van Sociale Zaken.

Dit voorjaar constateerden werkgevers, vakbonden, PvdA, VVD en kabinet dat de Wet werk en zekerheid op een aantal onderdelen moet worden aangepast. Een van die aanpassingen betreft de compensatie van werkgevers die een langdurig zieke werknemer willen ontslaan en verplicht zijn deze werknemer een transitievergoeding te betalen. "Hiermee wordt tegemoet gekomen aan de zorgen die er zijn over de optelsom van financiële verplichtingen voor langdurig zieke werknemers", aldus Asscher. De compensatie wordt betaald door een verhoging van de uniforme Awf-premie.

Daarnaast krijgen cao-partijen meer ruimte om af te wijken van de transitievergoeding die verschuldigd is bij ontslag om bedrijfseconomische redenen. In dat geval moet de cao wel voorzien in een redelijke financiële vergoeding of in voorzieningen die de kans op nieuw werk vergroten. Eerder dit jaar kregen de sociale partners al de mogelijkheid per cao af te wijken van de ketenbepaling bij seizoenswerk.

De tekst van het wetsvoorstel is nog niet openbaar. Eerst moet de Raad van State een advies uitbrengen.

Kwart zelfstandigen heeft geen minimuminkomen bij arbeidsongeschiktheid ZZP'er vaak niet goed verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid 

Den HaagSteeds minder mensen zijn verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid.
Dit komt door de groei van het aantal zelfstandigen die zich bovendien steeds minder vaak verzekeren. Een kwart van de zelfstandigen heeft onvoldoende financiële mogelijkheden om in een minimuminkomen te voorzien als zij arbeidsongeschikt worden. Meer dan de helft van de zelfstandigen heeft onvoldoende mogelijkheden om een vervangend inkomen op WIA-niveau te krijgen. Eén op de twintig heeft helemaal geen mogelijkheden om in een minimuminkomen te voorzien. Zij zullen waarschijnlijk een beroep op de bijstand doen. Dit meldt het Centraal Plambureau maandag.

Een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering kan een oplossing zijn, maar daar zitten voor- en nadelen aan. Dat komt door de uiteenlopende belangen van zelfstandigen onderling en de maatschappij als geheel. Verder zou nagedacht kunnen worden voor welk bedrag een zelfstandige zich zou moeten verzekeren, ook in vergelijking tot werknemers. Dit concluderen Ernest Berkhout en Rob Euwals van het Centraal Planbureau (CPB) in het vandaag verschenen onderzoek 'Zelfstandigen en arbeidsongeschiktheid'.

Voordeel van een verplichte verzekering is dat die kan leiden tot minder ongelijke concurrentie tussen zelfstandigen en (verplicht verzekerde) werknemers. Daarnaast leidt een verplichte verzekering tot schaalvoordelen en meer solidariteit, doordat ook zelfstandigen met slechte risico’s zich kunnen verzekeren. Verder voorkomt het dat zelfstandigen een beroep doen op de bijstand. Nadelen zijn: minder keuzevrijheid en hogere kosten voor de zelfstandige en ongelijkere concurrentie met buitenlandse zelfstandigen. Of zo’n verplichte verzekering er moet komen, is een politieke keuze. Naast een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering zijn er echter ook minder verplichtende vormen van verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid denkbaar, bijvoorbeeld met een opting-out (uitstapmogelijkheid).

Het percentage zelfstandigen zonder personeel (zzp'ers) dat meteen bij het begin van het zelfstandigenbestaan een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluit, is de afgelopen jaren sterk gedaald. In 2007 verzekerde 13 procent van de beginnende zzp'ers zich tegen arbeidsongeschiktheid. In 2013 was dat nog maar 7 procent. Dat schrijft het Centraal Planbureau in een onderzoek naar de verzekeringsbereidheid onder zzp'ers, dat het instituut maandag publiceerde.

Het CPB heeft niet onderzocht waarom steeds minder zzp'ers een arbeidsongeschiktheidsverzekering afsluiten. Arjen Vrolijk, directeur verzekeringen van ZZP Nederland, heeft wel een vermoeden. 'Zzp'ers vinden de premies te hoog', zegt hij. Opmerkelijk daarbij is, zegt Vrolijk, dat zelfstandigen de premies driemaal te hoog inschatten. De kans dat zij langdurig ziek worden schatten ze daarentegen te laag in.

Voorzitter Hans Biesheuvel van ondernemersorganisatie ONL schetst eenzelfde beeld. Ondernemers vinden de verzekering te duur en niet nodig. Het blijft echter onduidelijk waarom het aantal starters dat kiest voor een verzekering zo hard is gedaald sinds 2007. Voor zzp'ers met een laag inkomen is het logisch om geen arbeidsongeschiktheidsverzekering af te sluiten, schrijft het CPB.

Als laagbetaalde zzp'ers een arbeidsongeschiktheidsverzekering zouden afsluiten, dan keert die meestal bij ziekte niet meer uit dan de bijstand, die 'gratis' is en waarvan de kosten door alle belastingbetalers worden opgebracht. De onderverzekering van zzp'ers is dan ook controversieel en een belangrijk thema van maatschappelijke discussie. Gewone werknemers zijn verplicht verzekerd voor arbeidsongeschiktheid. Daardoor zijn werknemers voor werkgevers duurder dan een zzp'er die geen verzekering afsluit en daarom een lager uurtarief kan vragen dan de werknemer aan loon verdient.