Blog AOV
- Arnoud Wennekus
Geen beroeps, passende, gangbare, maar algemene arbeid als dekking BAZ
In het wetsvoorstel Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ) wordt arbeidsongeschiktheid beoordeeld aan de hand van het kunnen verrichten van algemene arbeid. Dit artikel zet het begrip feitelijk uiteen en plaatst het naast de bestaande begrippen beroepsarbeid, passende arbeid en gangbare arbeid, met verwijzing naar officiële documentatie [1][2][3][4][5].
Wat bedoelt men met “algemene arbeid” in de BAZ?
“Algemene arbeid” wordt in de context van de BAZ gebruikt voor een brede, generieke beoordeling van resterende verdiencapaciteit: kan iemand, gegeven medische beperkingen, nog arbeid verrichten waarmee minimaal het wettelijk minimumloon kan worden verdiend? De uitvoering en beoordeling zijn belegd bij het UWV (verzekeringsgeneeskundig en arbeidskundig), op basis van gestandaardiseerde functie-informatie (CBBS) [3] en juridisch kader uit het Schattingsbesluit [2]. Meer weten over de basis? Lees ook wat is een arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Een belangrijk punt van kritiek is dat deze systematiek door velen wordt gezien als een soort calamiteitendekking: er wordt pas uitgekeerd als je echt helemaal geen inkomen meer kunt verdienen, waardoor de drempel voor uitkering hoog ligt.
Relatie met bestaande begrippen
- Beroepsarbeidsongeschiktheid: beoordeling t.o.v. het eigen beroep (veelal in particuliere AOV-voorwaarden).
- Passende arbeid: werk dat past bij opleiding en ervaring van betrokkene.
- Gangbare arbeid: algemeen geaccepteerde arbeid in Nederland, los van oorspronkelijk beroep/opleiding (o.a. WIA-kader) [5].
De term “algemene arbeid” in de BAZ sluit inhoudelijk aan bij de systematiek van gangbare arbeid uit de sociale zekerheidswetgeving, maar wordt specifiek toegepast in de zelfstandigencontext van het BAZ-voorstel [1][2]. Zie ook onze uitleg over gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid en hoe dit in een AOV werkt.
Hoe beoordeelt UWV “algemene arbeid”?
- Medische beoordeling en FML: de verzekeringsarts legt beperkingen en belastbaarheid vast in de Functionele Mogelijkhedenlijst (FML) [5].
- Koppeling aan functies in CBBS: de arbeidsdeskundige matcht beperkingen aan taken/belasting in feitelijke functies (CBBS) [3].
- Meerdere functies: volgens het Schattingsbesluit moeten ten minste drie in Nederland voorkomende functies worden gebruikt, die actueel zijn en representatief voor verdiencapaciteit [2].
- Resterend verdienvermogen: kan iemand met algemene arbeid nog het minimumloon verdienen? Zo niet, dan ontstaat mogelijk recht op uitkering binnen het BAZ-kader [1].
Vergelijking in één oogopslag
| Kenmerk | Beroepsarbeid | Passende arbeid | Gangbare arbeid | Algemene arbeid (BAZ) |
|---|---|---|---|---|
| Evaluatiebasis | Eigen beroep | Past bij opleiding/ervaring | Algemeen geaccepteerde arbeid [2][5] | Breed, generiek (min. WML-capaciteit) [1] |
| Rol beroep/opleiding | Doorslaggevend | Relevant | Niet doorslaggevend | Niet doorslaggevend |
| Kernkader/uitvoering | Voorwaarden particuliere AOV | Arbeidsrecht/re-integratie | WIA/UWV + CBBS [3][5] | BAZ/UWV + CBBS [1][3] |
| Juridische basis | Polis/voorwaarden | Jurisprudentie/praktijk | Schattingsbesluit [2] | BAZ-wet (voorstel) + uitvoeringskader [1] |
Stand van wetgeving en uitvoering (tijdlijn)
- 11 juni 2024: BAZ in internetconsultatie; uitgangspunt: recht op uitkering als men door langdurige ziekte niet het minimumloon kan verdienen [1][2].
- 22 november 2024: aankondiging aanpassingen (o.a. premiemaximering en uitvoerbaarheid) [1].
Bronnen
- Rijksoverheid – Internetconsultatie verplichte AOV (11-06-2024)
- Internetconsultatie – Wet basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (consultatiepagina)
- Wetten.nl – Schattingsbesluit arbeidsongeschiktheidswetten
- UWV – Basisinformatie CBBS (maart 2024, PDF)
- UWV – WIA in het kort uitgelegd
Zelf weten hoe dit in jouw situatie uitpakt?
Vraag hier jouw AOV Vergelijkingsrapport aan
