Nieuws

Vanaf 1 januari 2025 controleert de Belastingdienst actiever op schijnzelfstandigheid.

Dit betekent dat ze nagaan of een zzp’er daadwerkelijk als zelfstandige werkt of eigenlijk een verkapt dienstverband heeft. Er is geen nieuwe wetgeving, maar het handhavingsmoratorium (de opschorting van handhaving) is opgeheven. De Wet DBA blijft van kracht, en de Belastingdienst kijkt nu scherper naar arbeidsrechtelijke criteria om te bepalen of iemand zzp’er of werknemer is.

De controle richt zich vooral op opdrachtgevers, die aansprakelijk kunnen worden gesteld voor naheffingen en correcties als blijkt dat een zzp’er eigenlijk een werknemer is. De Belastingdienst heeft beperkte capaciteit (80 FTE) en focust zich eerst op sectoren waar veel schijnzelfstandigheid voorkomt, zoals zorg, onderwijs en kinderopvang.

Het Deliveroo-arrest speelt hierin een belangrijke rol. De Hoge Raad bepaalde dat bepaalde zzp’ers eigenlijk werknemers waren, en noemde negen beoordelingscriteria, zoals vrijheid in uitvoering van het werk, mate van aansturing en organisatorische inbedding. Deze criteria worden nu gebruikt bij controles.

Voor opdrachtgevers is het cruciaal om hun contracten en werkrelaties goed te beoordelen. Zzp’ers moeten nagaan of ze écht als ondernemer opereren. Websites zoals hetjuistecontract.nl en beoordelingarbeidsrelatie.nl bieden extra informatie.

De handhaving start met bedrijfsbezoeken en informele gesprekken. Bij twijfel kan de Belastingdienst een boekenonderzoek uitvoeren, wat kan leiden tot naheffingen en boetes. Wel is er een ‘soft landing’, waarbij bedrijven die aantoonbaar hun best doen niet direct bestraft worden en naheffingen slechts terugwerken tot 1 januari 2025.

Bedrijven moeten nu al proactief hun zzp-relaties in kaart brengen en risico’s beoordelen. Het stoplichtsysteem (groen: weinig risico, oranje: enige twijfel, rood: hoge kans op overtredingen) kan hierbij helpen. Afwachten is geen optie, en organisaties moeten aantoonbaar werken aan naleving van de regels.