Nieuws
Nooit meer de WAZ
Oudere bouwvakkers en andere zzp’ers hoeven niet onverzekerd rond te lopen als we weer gewoon de Algemene Arbeidsongeschiktheidsverzekering AAW invoeren, bepleit Christiaan Roorda. Als wetgevingsadviseur bij de Raad van State zag hij in 1996 met lede ogen deze volksverzekering verdwijnen.
Oudere bouwvakkers die als zzp'er werken zijn steeds vaker onverzekerd voor arbeidsongeschiktheid, meldt Trouw (23 oktober). De premie is zo hoog (naar schatting 500 of 600 euro per maand) dat er geen beginnen aan is. Of ze hebben wel een verzekering, maar die loopt tot hun 55ste of 60ste.
Jarenlang hoge premies betaald en dan zijn de meest riskante jaren niet gedekt. Zoiets als een inbraakverzekering die niet uitbetaalt bij inbraak in de nachtelijke uren.
Vroeger hadden we een wettelijke regeling die voor alle werkenden gold: de Algemene arbeidsongeschiktheidsverzekering of AAW. Solidariteit was de basis. Iedereen betaalde premie en iedereen kreeg een uitkering. Op bijstandsniveau, dat wel, maar je hoefde niet eerst je huis op te eten, en het inkomen van de partner was ook geen beletsel. Voor werknemers was er dan nog de WAO, die een hogere uitkering garandeerde, maar ook werknemers betaalden mee aan de AAW.
Ik weet nog goed hoe die AAW is afgeschaft. Het was 1996, de onlangs overleden Wim Kok was premier en ik werkte bij de Raad van State als wetgevingsadviseur. De ambtenaren van Sociale Zaken, die ik aan de lijn had, zagen de afschaffing als een technische vereenvoudiging, die voor de werkenden geen verschil maakte. Voor werknemers was er nog steeds de WAO en voor de andere groepen maakte men aparte wetten: de Wajong voor jong-gehandicapten die niet of aangepast werken en de Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (WAZ) voor (u raadt het al) zelfstandigen. Daarmee was bijna iedereen die de bescherming van de AAW verloor, opgevangen, zei het ministerie.
Solidariteit
Mijn tegenwerping dat het afschaffen van een volksverzekering met solidariteit een principiële zaak was, werd weggewoven. Wel bleek al meteen dat de premie die zelfstandigen voor de WAZ moesten betalen een stuk hoger was dan die voor de oude AAW. Een paar jaar later werd die WAZ dan ook afgeschaft: zelfstandigen konden zich heel goed particulier verzekeren, zei men.
Nu blijkt dat dat ook al niet meer waar is en gaat de discussie over de vraag of je alle zelfstandigen (nu zzp'ers geheten) in een verplichte verzekering moet stoppen. Dat is terug naar de ongelukkige tussenstap van de WAZ, met - inderdaad - een te hoge premie. Waarom niet terug naar die AAW? Die was solidair én voor iedereen betaalbaar.
Arnoud Wennekus (AOV-zzp.nl)
Nee mijnheer Christiaan Roorda, u bent kennelijk de enige in de hele wereld die de WAZ voorstond. Duur, slechte dekking en niemand wilde deze WAZ.
