Nieuws

De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-GeneraalBinnenhof 1 A2513 AA S GRAVENHAGE  20 juni 2019 (Update 25062019)

Aldus

 Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen
Er komt een wettelijke verzekeringsplicht voor zelfstandigen tegen het arbeidsongeschiktheidsrisico. Het doel van deze verzekeringsplicht is om naast de bestaande werknemersverzekering ook andere werkenden te beschermen tegen de gevolgen van arbeidsongeschiktheid en te borgen dat iedereen zich kan verzekeren. Dit past in het bredere streven van het kabinet om toe te werken naar een situatie waarin niet instituties en kosten bepalend zijn voor de vorm waarin arbeid wordt aangeboden, maar de aard van het werk dat gedaan moet worden. Met een verplichte verzekering wordt ook afwenteling van kosten en risico’s op de samenleving verminderd.
Het kabinet vraagt sociale partners om hiervoor in overleg met vertegenwoordigers van zelfstandigenorganisaties in het begin van 2020 een uitvoerbaar en EMU-saldo neutraal voorstel uit te werken dat betaalbaar en voor iedereen toegankelijk is, met het oog op een kabinetsvoorstel voor de zomer van 2020. Het kabinet hecht hierbij aan de balans tussen het tegengaan van schijnzelfstandigheid en zorgen dat echte zelfstandigen ruimte hebben om gewoon hun werk te kunnen doen en hun ondernemerschap in te vullen. Het kabinet vraagt daarom of het in de rede ligt en uitvoerbaar is om een uitzondering voor deze verplichting te laten gelden, bijvoorbeeld als sprake is van beter passende arrangementen, zoals bijvoorbeeld in de agrarische sector gangbaar is.

Lees meer: Er komt een wettelijke verzekeringsplicht voor zelfstandigen (Koolmees, 5 juni 2019) maar wanneer?

Jaarlijks krijgt vijftien procent van de zelfstandigen te maken met een burn-out als gevolg van chronische overbelasting. Vaak gaat het dan om een combinatie van negatieve gevoelens en vastgelopen productiviteit door verlies van zelfvertrouwen en concentratieproblemen.

Wereldgezondheidsorganisatie erkent burn-out: nieuwe impuls voor AOV?
Veel mensen vinden burn-out een hedendaagse aanstelleritis die vanzelf wel weer overgaat en gemakkelijk te masseren is. Slechts weinigen realiseren zich dat de gevolgen van een burn-out kunnen doorwoekeren naar een depressie of zelfs levenslange arbeidsongeschiktheid. Zelfstandigen zijn een gekende risicogroep omdat zij er moeite mee hebben de typische burn-out-symptomen voor zichzelf te erkennen. Verzekeraars zien in chronische overbelasting geen ziekte volgens de polis en verschuilen zich dikwijls achter eigen risico of medisch onderzoek waarin een expert bevestigt dat er vanuit diens vakgebied geen sprake is van een psychiatrische stoornis.

Claim afwimpelen
Jaarlijks zijn er veel schadebehandelaars die zelfstandigen op deze manier bewust in een risicopositie brengen met te weten dat het psychiatrisch beroepsinstrumentarium (DSM IV) een burn-out niet diagnosticeert. Zodoende is een claim betrekkelijk eenvoudig af te wimpelen door er op te wijzen dat in het medisch rapport een paar losse zinnen over somatische klachten en somatoforme stoornissen geen objectieve rechtvaardiging zijn voor dekking van inkomensverlies.

Voor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is het genoeg: in nieuwe richtlijnen staat burn-out voortaan duidelijk omschreven als een fenomeen dat voortkomt uit chronische stress op het werk.

Wie wil de verplichte verzekering voor zelfstandigen? Wat vindt het Broodfonds ervan?

De verplichte verzekering is er vooral op aandringen van FNV, GroenLinks en PvdA. Hun argument hiervoor is de grote hoeveelheid onverzekerde zelfstandigen, die bij ziekte misschien ooit aanspraak kunnen maken op collectieve middelen (bijstand). Nog een argument voor verplichting is dat zelfstandigen alleen zonder ziektepremies goedkoper kunnen zijn dan mensen die in loondienst premies afdragen. Dat zou oneerlijke concurrentie zijn.

Wie het vaste contract als hoogste doel beschouwt, ziet het duurder maken van zelfstandigen via een verplichte verzekering als een oplossing.

Hoe moet dat dan?

Hoe zo’n verplichte verzekering eruit moet zien en wie er op de uitvoering gaat toezien is nog open. De komende maanden moeten de sociale partners in de SER (werkgevers en werknemers) hiervoor een plan gaan uitwerken. Dat moet nadrukkelijk gebeuren in samenspraak met organisaties die de belangen van zelfstandigen behartigen. Het kabinet wil dat de sociale partners voor de zomer 2020 een plan presenteren aan de Tweede Kamer.

Uit het concept akkoord:

3.4 Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen